Dieta ketogeniczna w chorobie nowotworowej
Zachorowalność na raka z roku na rok rośnie, a skuteczność leczenia wielu nowotworów wciąż pozostaje na niezadowalającym poziomie. Dlatego też we współczesnym świecie intensywnie poszukuje się alternatywnych metod, które mogłyby wesprzeć standardowe terapie lecznicze w przypadku raka. W ostatnim czasie coraz popularniejsza staje się dieta wysokotłuszczowa, która wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości. Z tego względu wiele osób doszukuje się w niej wsparcia w leczeniu nowotworu. Pojawiają się jednak pytania, jaka zależność istnieje pomiędzy dietą ketogeniczną a rakiem? Na jaki typ raka dieta ketogenna jest skuteczna? Czy keto dieta jest bezpieczna dla osób z nowotworem?
Dieta keto a nowotwór
Faktem powszechnie znanym jest to, że w procesie leczenia wielu chorób, nie tylko onkologicznych, istotną rolę odgrywa odpowiednio dobrana dieta. Z tego względu wiele osób sposobów walki z rakiem doszukuje się we wdrożeniu odpowiedniej diety, która będzie wsparciem dla odpowiednio prowadzonej terapii nowotworowej. W ostatnim czasie popularność zyskuje dieta ketogeniczna, która ma wiele prozdrowotnych właściwości.
Okazuje się, że pojawienie się stanu chorobowego w postaci komórek nowotworowych powoduje liczne zmiany, zachodzące w organizmie chorego, które związane są z zapotrzebowaniem na energię oraz składniki odżywcze. Jak wykazują liczne badania, proces nowotworowy przyczynia się do wielu zdarzeń w organizmie, które bardzo często wiążą się z ograniczeniem ilości przyjmowanego pokarmu, a w konsekwencji ubytkiem masy ciała oraz pogorszeniem ogólnego stanu zdrowia. Sytuacja ta wynika z tego, że szybko namnażające się komórki nowotworowe potrzebują do rozwoju składników odżywczych w postaci cukrów prostych. Komórki nowotworowe, uzyskując ten składnik z zaatakowanego chorobowo organizmu, wytwarzają wiele substancji, które przyczyniają się do zaburzenia prawidłowej gospodarki tłuszczowo-węglowodanowej. Co więcej, pojawienie się raka bardzo często wpływa na wydzielanie hormonów odpowiadających za odczuwanie głodu i sytości. Wynikiem tych zaburzeń jest pojawienie się dużej ilości mleczanów, czyli substancji, których wysokie stężenie we krwi skutkuje zaburzeniem łaknienia, nudnościami, a niekiedy również wymiotami i stanami lękowymi.
Zastanawiając się nad skutecznością diety ketogenicznej w chorobie nowotworowej, warto najpierw odpowiedzieć na pytanie: czym jest dieta keto? Ketogeniczny sposób żywienia polega na znacznym ograniczeniu spożycia węglowodanów przy jednoczesnym zwiększeniu podaży tłuszczu. Takie spożycie makroskładników powoduje, że organizm zaczyna czerpać energię z tłuszczów, które przekształcane są w ciała ketonowe, z których z kolei powstaje energia niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dochodzi wówczas do podwyższania ciał ketonowych we krwi – stan ten określany jest jako ketoza. Jak dowodzą badania, w tym stanie zdrowe komórki mają dostarczaną energię konieczną do procesów życiowych, z kolei komórki zmienione chorobowo, czyli komórki nowotworowe, nie są przystosowane do wykorzystywania ciał ketonowych jako źródła energii i z tego tez powodu zaczynają obumierać. Okazuje się zatem, że zmiana proporcji makroskładników w diecie – utrzymywanie podaży tłuszczy na poziomie 75% i ograniczenie węglowodanów do poziomu 5-10% udziału, powoduje, że komórki nowotworowe nie mają źródła energii niezbędnego do podziału.
Należy wskazać, że aktualnie skuteczność zastosowania diety ketogenicznej została wykazana w przypadku takich nowotworów jak:
- nowotwór okrężnicy,
- nowotwór prostaty,
- nowotwór żołądka,
- nowotwór mózgu (glejak wielopostaciowy).
Należy wskazać, że stosowanie diety ketogenicznej w przypadku raka przyczynia się przede wszystkim do znacznego zahamowania wzrostu guzów, a także redukcji ilości naczyń krwionośnych, które doprowadzają składniki odżywcze do wnętrza guza, nasilenia procesów apoptotycznych w komórkach guza, a także do wydłużenia czasu przeżycia pacjentów z nowotworami.
Czy dieta ketogenna jest bezpieczna dla osób chorych na nowotwory?
Drastyczne ograniczenie w diecie węglowodanów, czyli produktów zbożowych, warzyw, owoców, nasion roślin strączkowych, mleka i produktów mlecznych, a także cukru i zastąpienie ich tłuszczami, takimi jak: masło, smalec, oleje, tłuste mięso i ryby, jaja, orzechy, nasiona, awokado i niektóre warzywa oraz owoce, może w znacznym stopniu przyczynić się do ograniczenia namnażania się komórek nowotworowych i ich regresu, a nawet śmierci. Takie działanie powoduje niejako odcięcie komórek nowotworowych od źródła energii, jakim jest glukoza i wytwarzanie ciał ketonowych, którymi mogą odżywiać się niezmienione chorobowo komórki organizmu. Istnieją badania, podczas których dietę ketogenną zastosowano u osób z rakiem. Niektóre z obserwacji przyniosły zadowalające rezultaty, doszło bowiem do zahamowania nowotworu, zmniejszenia guzów i redukcji ilości naczyń, które odżywiały nowotwór. Niemniej jednak stosowanie diety ketogenicznej przez osoby chore na raka może powodować wiele negatywnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak: nudności i wymioty, wzrost ciał ketonowych we krwi, dyskomfort w przewodzie pokarmowym, deficyty witamin i składników mineralnych, czy nasilenie procesów zapalnych. Należy mieć również na uwadze fakt, że w przebiegu choroby nowotworowej często pojawiają się problemy z żywieniem, a dieta ketogeniczna, oparta w głównej mierze na tłuszczach, może przyczyniać się do nasilenia już istniejących dolegliwości. Sytuacja taka jest szczególnie niebezpieczna, gdyż zwiększa ryzyko niedożywienia i nieodwracalnego wyniszczenia nowotworowego. Należy również uwzględnić fakt, że dieta eliminacyjna, jaką jest keto opcja żywieniowa, powoduje niedobór składników odżywczych. Z kolei suplementacja u większości osób leczonych na raka jest przeciwwskazana ze względu na ryzyko groźnych interakcji, które związane są ze stosowaniem środków farmakologicznych. Warto również wskazać, że u osób zmieniających sposób odżywania na wysokotłuszczowy pojawić się może keto grypa i wiele innych skutków ubocznych. Co więcej, choć dieta ketogenna wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości, to istnieją przeciwskazania do keto diety, które bezwzględnie wykluczają możliwość jej zastosowania. Z tego względu dieta ketogeniczna stosowana u osób z chorobą nowotworowa może być stosowana wyłącznie pod ścisłym nadzorem dietetyka, a także onkologa prowadzącego.
Dieta ketogeniczna to specjalny sposób żywienia, który nieodpowiednio stosowany może stać się przyczyną licznych niedoborów. Dlatego teŻ chcąc wdrożyć keto dietę, warto skorzystać z profesjonalnego cateringu, szczególnie podczas ketoadaptacji. Catering ketogeniczny to rozwiązanie, które ułatwi wdrożenie diety i planowanie przejścia na wysokotłuszczową opcję żywieniową.
Najciekawsze wpisy na naszym blogu:
Jajka na odchudzanie – czy są zdrowe na diecie?
Natka pietruszki na odchudzanie – jak działa?
Pyłek pszczeli na odchudzanie – czy daje efekty?
Przełom w odżywianiu: Węglowodany o niskim indeksie glikemicznym na odchudzanie!
Pizza o niskim indeksie glikemicznym – przepis
Kasze o niskim indeksie glikemicznym – jakie wybierać?
Chleb z niskim indeksem glikemicznym – jak upiec?
Endometrioza dieta – co jeść, a czego unikać
Endometrioza – co to jest, objawy i leczenie
Makaron o niskim indeksie glikemicznym – przepis
Zweryfikowane merytorycznie przez:
Katarzyna Czarkowska
Technolog z zacięciem dietetycznym Nasz zakład produkcyjny nie ma przed nią tajemnic Na co dzień dba o to, aby wasze posiłki powstawały w warunkach wpisujących się w najwyższe standardy bezpieczeństwa i higieny produkcji. Jest również współautorem menu. Absolwentka studiów inżynierskich i magisterskich na kierunku żywienie człowieka i ocena żywności SGGW w Warszawie. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobywała już w trakcie studiów poprzez liczne staże oraz praktyki studenckie.Nieustannie poszerza swoją wiedzę i uczestniczy w kursach kierunkowych, między innymi z zagadnień dotyczących systemów zapewniania jakości oraz optymalizacji procesu produkcji. W wolnym czasie stawia na podróże - te małe i te duże. Miłośniczka dobrej kuchni i aktywnego trybu życia. Uwielbia seriale kryminalne oraz snowboard, jednak to plaża i słońce są najbliższe jej sercu.
Zobacz profil autora na:
