Endometrioza a rak – czy może się przekształcić?
Endometrioza jest chorobą ginekologiczną, z którą według szacunków zmaga się 10-15% kobiet na całym świecie. Schorzenie to dotyczy w głównej mierze kobiet w wieku rozrodczym, jednak przypadki notuje się również wśród dziewczynek przed pierwszą miesiączką, a także u kobiet w trakcie i po menopauzie. W przebiegu choroby tkanki endometrium naturalnie występujące w macicy przemieszczają się do innych organów, tworząc przewlekły stan zapalny będący przyczyną powstawania torbieli i zrostów na narządach rodnych. Nie różniące się od schorzeń układu pokarmowego objawy endometriozy sprawiają, że choroba wykrywana jest zazwyczaj w zaawansowanym stadium nierzadko, gdy operacja endometriozy jest już jedyną metodą walki z chorobą. Endometrioza znana jest lekarzom od ponad 200 lat, jednak przyczyn jej występowania lekarze nie znają po dziś dzień. Jedni twierdzą, że ma podłoże genetyczne, inni oskarżają o jej powstawanie zaburzenia hormonalne. Na pewną odpowiedź przyjdzie nam więc jeszcze poczekać, aczkolwiek pewne jest, że wczesna diagnostyka endometriozy ogranicza lub zatrzymuje zmiany zachodzące w ciele kobiety, a także pomaga wyeliminować podejrzenie lub zdiagnozować zmiany nowotworowe. Czy endometrioza to rak i czy schorzenie to, może być przyczyną zmian nowotworowych? Sprawdźmy to!
Czy endometrioza to rak?
Pomimo złożonej budowy tkanki, na którą składają się komponent nabłonkowy, zrębowy i naczyniowy, które charakteryzują guzy złośliwe, endometrioza nie jest zaliczana do nowotworów złośliwych. Według oficjalnych danych zaledwie 0,7-5% kobiet z endometriozą narażona jest na nowotwór jajnika. Podwyższonym ryzykiem jego wystąpienia obarczone są kobiety, u których zaawansowane stopnie endometriozy poczyniły zmiany w okolicach jajników i jajowodów. Endometrioza, którą zaatakowane zostają narządy miednicy mniejszej w tym jajniki, utrudnia zajście w ciążę ponad 96% kobiet dotkniętych chorobą.
Endometrioza a ciąża – jaki jest wpływ endometriozy na zajście w ciążę? Wskutek zachodzących zmian spowodowanych występowaniem przewlekłego stanu zapalnego, aż 50% kobiet w wieku rozrodczym cierpi na bezpłodność. Wśród kobiet, którym endometrioza nie odebrała całkowicie marzeń o macierzyństwie, zauważa się wyraźne zmniejszenie płodności, skutkujące długotrwałymi problemami z zajściem w ciążę. Powodem obniżonej płodności i kolejnych negatywnych wyników testów ciążowych są:
- obniżenie jakości komórki jajowej
- zaburzenia gospodarki hormonalnej
- utrudniony dostęp do komórki jajowej
To właśnie utrudniony wskutek rozległych zmian (guzków, torbieli i zrostów) dostęp do komórki jajowej, jest najczęstszą przyczyną problemów z zapłodnieniem. Wraz z wiekiem i rozwojem choroby szanse na zapłodnienie maleją, przez co po zdiagnozowaniu kobietom zaleca się niezwłoczne rozpoczęcie starań o potomstwo. Zaawansowana endometrioza prawie zawsze eliminuje możliwość naturalnego zapłodnienia. Parom marzącym o rodzicielstwie rekomenduje się wykorzystanie jednej z metod wspomaganego rozrodu, kilkukrotnie zwiększających szanse na zapłodnienie.
Choć endometrioza nie jest zaliczana do nowotworów złośliwych, wykazuje podobieństwo względem raka nie tylko w budowie. Na skutek przeprowadzonej patogenezy wykazano kilka podobnych łączących te schorzenia cech:
- przewlekła reakcja zapalna
- występujący stres oksydacyjny
- występowanie złogów hemu, żelaza i homosyderyny
Badania wykazują, że wszystkie z nich pośrednio lub bezpośrednio wpływają na mutacje genowe.
Czy endometrioza może prowadzić do raka?
Kobiety z endometriozą, wskutek towarzyszącym jej przewlekłym bólom, zmuszone są często zmienić swoje dotychczasowe życie. Niewystarczające rozpoznanie choroby sprawia, że wiele pacjentek zastanawia się nad konsekwencjami wynikającymi ze stale pogłębiającego się stadium choroby. Najczęstszym zagadnieniem, które budzi wątpliwości kobiet dotkniętych endometriozą, jest ryzyko powikłań nowotworowych związane z jej wstępowaniem. Czy endometrioza prowadzi do raka?
Żadne przeprowadzone dotychczas badanie, nie potwierdziło jednoznacznie ryzyka transformacji endometriozy w chorobę nowotworową. Nie oznacza to jednak, że nowotwory w endometriozie nie wstępują. Poza wcześniej wspomnianym rakiem jajnika będącym najczęstszym nowotworem związanym z endometriozą, kobiety dotknięte tym niezwykle uciążliwym schorzeniem, wykazują wyższe ryzyko wystąpienia raka jelita grubego, czerniaka, raka tarczycy i chłoniaka nie-Hodgkina. Należy jednak zaznaczyć, że publikacje wykazujące zwiększone ryzyko wystąpienia nowotworów u kobiet z endometriozą, informują o ich diagnozie następującej średnio 13 lat po pierwotnym zdiagnozowaniu endometriozy. Na ryzyko wystąpienia nowotworu ma również wpływ wybór diety, wiek, czas wykrycia choroby i leczenie, które zostało zastosowane. Wczesna diagnostyka endometriozy i wdrożone leczenie hormonalne hamujące rozwój choroby, a także przeprowadzony zabieg laparoskopii usuwający ogniska zapalne, znacząco zmniejszą ryzyko wystąpienia raka jajnika.
Kobietom z endometriozą będącym w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia nowotworu jajnika, zaleca się odpowiednią profilaktykę minimalizującą ryzyko jego wystąpienia. Poza regularnymi wizytami w gabinecie ginekologicznym i obserwacji zachodzących w organizmie zmian, zaleca się zmianę nawyków żywieniowych. Zmiana diety i wdrożenie zdrowych nawyków żywieniowych nie tylko zmniejsza ryzyko choroby nowotworowej, ale też poprawia ogólne samopoczucie i zmniejsza towarzyszące endometriozie dolegliwości bólowe.
Wpływ zdrowej diety na zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworu oraz jej niezastąpione wsparcie w leczeniu wielu schorzeń został udowodniony wielokrotnie. Dlatego również w przypadku endometriozy, nie można pominąć tak ważnego aspektu profilaktyki. Dieta kobiety z endometriozą powinna zawierać wyłącznie nisko przetworzone produkty, pełnowartościowe źródła białek, tłuszczy i węglowodanów, a także eliminować wszystkie produkty wzmagające stan zapalny w organizmie. Jak się okazuje, wiele kobiet w trosce o zdrowie decyduje się na ten krok. Ze swojej diety eliminują nadmiar kofeiny, słodkie i słone przekąski, a także nadmiar soli i niezdrowej przetworzonej żywności. Niestety przygotowanie ów zdrowych posiłków eliminujących produkty, na których dotychczas opierała się codzienna dieta, w większości przypadków jest nie tylko czasochłonne, ale również problematyczne i zniechęcające.
Zdrowa dieta endometrioza
Jeśli chcesz zmienić swoje nawyki żywieniowe, znacząco zmniejszyć towarzyszącą endometriozie bolesność i odpowiednio odżywić organizm, sprawdź ofertę naszego cateringu dietetycznego. Nasza dieta pudełkowa jest efektem wieloletniego doświadczenia w branży gastronomicznej i współpracy z najlepszymi ekspertami zdrowego żywienia w kraju. Wszystkim chcącym zadbać o zdrowie, prawidłową wagę i świetne samopoczucie oferujemy kilkanaście jadłospisów, w różnych wariantach kalorycznych, dzięki którym w zależności od potrzeby zredukujesz, zwiększysz lub utrzymasz dotychczasową masę ciała. Dla kobiet zmagających się z endometriozą, a także dla osób z problemami metabolicznymi powstała dieta niskie IGO, zawierająca bogate w antyoksydanty orzechy oraz zdrowe produkty z niskim indeksem glikemicznym. Wszystkie nasze jadłospisy tworzą wykwalifikowani dietetycy, którzy w trosce o zdrowie naszych klientów, z naszych diet wyeliminowali outsourcing, konserwanty oraz wzmacniacze smaku. Konserwanty zastąpiliśmy naturalnymi przyprawami i świeżymi ziołami, outsourcing wykwalifikowaną kadrą pełniącą pieczę nad każdym etapem produkcji. Wszystkie diety przygotowujemy wyłącznie z najwyższej jakości i świeżości składników, zgodnie z zasadami zdrowej i pełnowartościowej diety. Pasja i zaangażowanie, z jaką przygotowujemy nasze dania, niezaprzeczalna jakość, szeroka oferta, atrakcyjny cennik i innowacyjny system codziennych zamówień sprawiły, że nasza dieta pudełkowa stała się najchętniej wybieranym cateringiem w Polsce. Naszą dietę, w wygodnych pudełkach dowozimy do ponad 3000 miast. Zamów jedną z nich, wczesnym rankiem odbierz pudełka spod drzwi i zabierz zdrowy posiłek, gdziekolwiek tylko chcesz.
Bibliografia:
prof. dr hab. n. med Barcz Ewa, Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu endometriozy, PODYPLOMIE.PL,
prof. dr hab. n. med. Kotarski Jan, Możliwości istnienia powiązań endometriozy i nowotworów, PULS MEDYCYNY, 22.01.2014r.,
Odpowiednia dieta obniża ryzyko zachorowania na raka, SZPITAL NA KLINACH GRUPA NEO HOSPITAL, 14.01.2020r.,
Najciekawsze wpisy na naszym blogu:
Catering dietetyczny i zdrowe posiłki dla firm
Zespół policystycznych jajników, czyli PCOS – co to jest
Dieta na piękną skórę
Sprawdzone pomysły na obiad
Dieta śródziemnomorska – przepisy, jadłospis
Seler i sok z selera naciowego
Dieta cukrzycowa w ciąży
Dieta śródziemnomorska: zasady, efekty, produkty dozwolone i zakazane, wady i zalety
Dieta bulionowa zasady
Sportowiec na diecie pudełkowej #WEGE
Zweryfikowane merytorycznie przez:
Paulina